Sanatsal Dönüşüm Ve Adaptasyon Süreçleri: KonstrüKtivist DüŞüNce Ekseninde Yeni Tipografi Hareketi
Aslı Yılmaz1*, Tarık Yazar2
1Ondokuz Mayıs University, Samsun, Turkey
2Ondokuz Mayıs University, Samsun, Turkey
* Corresponding author: asliylmz8@gmail.com
Presented at the 4th International Symposium on Innovative Approaches in Architecture, Planning and Design (ISAS WINTER-2019 (APD)), Samsun, Turkey, Nov 22, 2019
SETSCI Conference Proceedings, 2019, 10, Page (s): 72-77 , https://doi.org/10.36287/setsci.4.7.017
Published Date: 22 December 2019
Tarihöncesi dönemlerden itibaren insanın algılama, anlamlandırma ve anlatma çabasının çevresiyle iletişim kurma arzusuna paralel olarak seyrettiği ve zaman içinde kavramsal ve ideolojik olarak gelişme gösterdiği bilinmektedir. Görsel iletişimle başlayan bu sürecin, sanat ve tasarım tarihinde 17. yüzyılda aydınlanma çağı ile başladığı, 19. ve 20. yüzyıllarda ise modern sanat hareketleri olarak karşılık bulduğu görülmektedir. Bu dönemde endüstri devrimiyle birlikte endüstriyel üretim ve teknolojik gelişmelerin beraberinde getirmiş olduğu dönemsel değişimlere baktığımızda gerek sanat kavramında, gerekse sanatçının düşünce biçimi, kimlik sorgulaması ve çevresiyle olan iletişiminde çeşitli rezonansların meydana geldiğini görmekteyiz. Endüstriyel tavrın sanatsal üretimleri şekillendirmeye başlaması, makineleşmeyle birlikte sanatsal değerin azaltılarak sanatçının maddesel dünyaya doğru sürüklenmeye başlaması, estetik kaygılardan uzak seri üretimin yaşamın her alanına dahil edilmesi sanatsal üretimler ve sanatçı felsefesi açısından büyük tehdit oluşturmuştur. Bu değişimin farkındalığını takiben dönemin sanatçılarının aktivist üslubuyla başlayan modern sanat hareketleri sanatçıların kavramsal anlayış ve sanatsal izahatına bağlı olarak “sanatsal dönüşümün” ilk adımları olarak değerlendirilebilir. Bu bağlamda sanatsal dönüşüm, zaman zaman döneme özgü nitelikleri, bunları kapsayan olguları ve bazı sanatçıların benimsemiş olduğu konstrüktivist anlayışın getirdiği yeni dinamikler açısından önem taşımaktadır. Bu doğrultuda “Konstrüktivist Düşünce Ekseninde Yeni Tipografi Hareketi” ve buna bağlı olarak dönemin sanatçıları tarafından geliştirilen modern teoriler ve tasarımsal sürecin değerlendirilmesi yapılmıştır.
Keywords - Modernite, Modern sanat, Adaptasyon, Konstrüktivizm, Yeni tipografi
[1] D. Bektaş, Çağdaş Grafik Tasarımın Gelişimi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1992.
[2] E. Becer, İletişim ve Grafik Tasarım, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları, 2008.
[3] D. Bektaş, Çağdaş Grafik Tasarımın Gelişimi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1992.
[4] S. Morison, Fisrt Principles of Typography, London: Cambridge University Press, 1967.
[5] T.F. Uçar, Görsel İletişim ve Grafik Tasarım, İstanbul: İnkılap Kitabevi, 2004.
[6] H. Mazlum, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi - Cilt 18, Sayı 1, ICEBSS, 2017.
[7] N. K. Sarıkavak, Sayısal Tipografi 1, Ankara: Başkent Üniversitesi Yayınları, 2005.
[8] E. Becer, İletişim ve Grafik Tasarım, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları, 2008.
[9] D. Bektaş, Çağdaş Grafik Tasarımın Gelişimi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1992.
[10] E. Becer, Modern Sanat ve Yeni Tipografi, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları, 2010.
[11] N. K Sarıkavak, Çağdaş Tipografinin Temelleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2003.
[12] S. Hodge, 50 Art Ideas You Really Need to Know, ABD: Quercus, 2011.
[13] H. Neuburg, Chemi Wernbung and Graphic, ABC, Zürih: Verlag, 1967.
[14] E. Panowsky, Meaning In The Visual Arts, New York: Oxford University Press, 1955.
[15] D. Bektaş, Çağdaş Grafik Tasarımın Gelişimi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1992.
[16] L. F. Labarthe, Typography, ABD: Stanford University Press, 1971.
[17] R. Kinross, Modern Typography an Essay In Critical History, London: Hypen Press, 1994.
[18] M. L. Rouquette, Yaratıcılık, İstanbul: Dost Yayınevi, 1973.
[19] H. Neuburg, Chemi Wernbung and Graphic, ABC, Zürih: Verlag, 1967.
[20] R. Jubert, Typography and Graphic Design: From Antiquity to the Present, Paris: Flammarion, 2006.
[21] E. Panowsky, Meaning In The Visual Arts, New York: Oxford University Press, 1955.
[22] H. Mazlum, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi - Cilt 18, Sayı 1, ICEBSS, 2017.
[23] E. Gill, An Essay on Tyography, Boston: David R. Godine Publisher, 1988.
[24] J. Heskett, Design, Ankara: Dost Yayınevi, 2002.
[25] G. Ambrose ve H. Paul, Tipografinin Temelleri, İstanbul: Literatür Yayınları, 2012.
[26] R. Hickman, Why We Make Art and Why It is Tought, USA, Wiltshire: The Cromwell Press, 2005.
[27] B. Özkan, Avangard Sanat Hareketleriyle Tipografide Geleneğin Yıkımı, Dokuz Eylül Ünivesitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, GSF Sanat Dergisi, 80 – 84, 2013.
[28] L. F. Labarthe, Typography, ABD: Stanford University Press, 1971
This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License 4.0, which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original work is properly cited. |