Presented at the 4th International Symposium on Innovative Approaches in Social, Human and Administrative Sciences (ISAS WINTER-2019 (SHS)), Samsun, Turkey, Nov 22, 2019

SETSCI Conference Proceedings, 2019, 11, Page (s): 152-158 , https://doi.org/10.36287/setsci.4.8.024

Published Date: 23 December 2019    | 1148     6

Günümüzde işletmelerin rekabetçi güçlerini arttırması, müşteri istek ve beklentilerine uygun yeni ürün geliştirmesine ve ürünlerini pazara başarıyla sunma yeteneğine bağlıdır. Yeni ürün geliştirme stratejisi, yeni bir ürün fikrinin oluşmasından başlayan ve ürünün pazara sunulmasına kadar devam eden dinamik bir süreçtir. Dolayısıyla bu süreçte, tüketicilerin satın alma davranışlarını şekillendiren etmenlerin belirlenmesi pazarda faaliyet gösteren firmalar için büyük önem arz etmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, çay sektöründe yeni ürün geliştirilmesine yönelik tüketicilerin satın alma davranışlarının incelenmesidir. Araştırma kapsamında, Samsun ilinde ikamet eden farklı sosyo-ekonomik özelliklere sahip çay tüketicilerinden kolayda örnekleme yöntemiyle belirlenen 230 kişiye yüz-yüze anket uygulanmıştır. Tüketicilerin yeniliklere yönelik tutumunu belirlemek amacıyla, Rogers’ın (1983) tüketicilerin yenilikleri benimseme zamanına göre yenilikçi sınıfı; yenilikçiler, erken benimseyenler, erken çoğunluk, geç çoğunluk ve takipçiler (sona kalanlar) olmak üzere beş farklı kategoride sınıflandırılarak incelenmiştir. Elde edilen verilerden frekans analizi ile durum tespiti yapılırken, yenilikçi sınıfının satın alma davranışları sosyo-ekonomik değişkenlere göre ki-kare testi ile karşılaştırılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre; ankete katılan tüketicilerin %15,2’sini yenilikçiler, %13,9’unu erken benimseyenler, %29,1’ini erken çoğunluk, %26,1’ini geç çoğunluk ve %15,7’sini ise takipçiler sınıfı oluşturmaktadır. Yenilikçi sınıfının cinsiyet, yaş, memleket, eğitim durumu değişkenlerine göre aralarında anlamlı bir farklılık bulunurken; gelir düzeyi, mesleği, medeni durumu, aile sayısı, aylık çay tüketimi değişkenlerine göre aralarında anlamlı bir farklılık bulunmadığı tespit edilmiştir. Bu çalışma, işletmelerin yenilikçi sınıfında yer alan tüketicilerin farklı sosyo-ekonomik özelliklerini dikkate alarak yeni ürün stratejileri geliştirebilmesi açısından önem taşımaktadır.

Keywords - Yeni ürün, yeni ürün geliştirme, ürün inovasyonu, satın alma davranışı, çay sektörü

[1] S. Kılıç, İnovasyon ve İnovasyon Yönetimi, Seçkin Yayıncılık (1. Baskı), 264 sayfa, Ankara, 2013.
[2] https://www.rtb.org.tr/uploads/files/7919)_%C3%87ay_%C3%9Cretim_Rekabet_Stratejisi_Ve_Yol_Haritas%C4%B1.pdf
[3] J. Alegre, R. Chiva and R. Lapiedra, A Literature- Based Innovation Output Analysis: Implications for Innovation Capacity, International Journal of Innovation Management, 2005, vol. 9, issue 4, pp. 385-399.
[4] E.M. Rogers, Diffusion of Innovations, New York: The Free Press. 1983.
[5] https://www.perakendeokulum.com/tuketici-davranisinda-yeniliklerin-yayilmasi/
[6] V. Mahajan, E. Muller and R.K. Srivastava, Determination of Adopter Categories by Using Innovation Diffusion Models, Journal of Marketing Research, 1990, vol. 27, pp. 37- 50.
[7] N.K. Malhotra, Marketing Research an Applied Orientation, 4. Edition, Pearson Prentice Hall, New Jersey, 2004.
[8] D.A. Aaker, V. Kumar and G.S. Day, Marketing Research, 9. Edition, John Wiley & Sons, Danvers, 2007.
[9] W.G. Zikmund, Business Research Methods, 5. Edition, The Dryden Press, Orlando, 1997.
[10] C. Erkan, Pazarlamada Yeni Ürün Geliştirme ve Çay Sektörü Üzerine Tüketiciye Yönelik Bir Uygulama. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi, Trabzon, 2016.