Dünya genelindeki şehirler, kentsel peyzajları ve yaşam kalitesini iyileştirmek amacıyla farklı yeşil alan stratejilerini benimseyerek dirençli, sürdürülebilir ve adil bir şehir modeli oluşturma çabasındadır. New York, Londra, Viyana ve İstanbul gibi büyük metropoller kendi yeşil alan stratejilerini belirlerken bu temel kavramları gözetmektedir. Dirençli şehir kavramı, şehirlerin doğal afetlere karşı dayanıklılığını artırırken, kriz durumlarında hızlı toparlanmayı ve yaşam kalitesini sürdürmeyi hedefler. New York’un OneNYC 2050 planı, şehirde yaşayanların parklara ve kamusal alanlara erişimini artırarak dirençli bir şehir modeli oluşturmayı amaçlamaktadır. Sürdürülebilir şehir planlaması ise kaynakların dengeli kullanımını ve çevresel etkilerin azaltılmasını hedefler. Londra’nın “The London Plan (2021)” ı, çeşitli alanlarda sürdürülebilirlik ilkesini vurgulayarak, sağlıklı bir şehir yaratma ve ekonomik büyümeyi destekleme yolunda adımlar atmaktadır. Adil şehir yaklaşımı ele alındığında, toplumsal eşitlik ve adaleti teşvik eden bir yaklaşım olduğu görülmüştür. Viyana’nın kentsel gelişim planı, yeşil alanları koruyarak, toplumsal katılımı ve çevre bilincini artırarak adil bir şehir modeline doğru ilerlemeyi amaçlamaktadır. Bu verilere dayanarak, İstanbul’un Yeşil Alan Yönetim Strateji Belgesi (YAYSİS), çevresel, sosyal ve ekonomik boyutları bir arada ele alarak, dirençli, sürdürülebilir ve adil bir şehir oluşturma hedefini taşıdığı görülmektedir. Bu çalışma, bu dört şehrin stratejik belgelerini inceleyerek, dirençli, sürdürülebilir ve adil şehir kavramlarının nasıl ele alındığını detaylı bir şekilde ortaya koymayı amaçlamaktadır.

Keywords - Açık yeşil alan, adil şehir, dirençli kentler, yeşil alan yönetim stratejileri

[1] İstanbul Büyükşehir Belediyesi. (2023). İstanbul Yeşil Alan Yönetim ve Strateji Belgesi. Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Dairesi Başkanlığı Yayınları. https://yesil.istanbul/yayinlar#2.

[2] Ziqian,B., Yihang,B., ve Geng,T. (2023). Examining Spatial Inequalities in Public Green Space Accessibility: A Focus on Disadvantaged Groups in England. DOI: 10.3390/su151813507.
https://www.researchgate.net/publication/373858070_Examining_Spatial_Inequalities_in_Public_Green_Space_Accessibility_A_Focus_on_Disadvantaged_Groups_in_England.

[3] Nur, A.C. (2023). Government Challenges In Expanding Urban Green Open Spaces.
https://www.researchgate.net/publication/361930889_Government_Challenges_In_Expanding_Urban_Green_Open_Spaces/references.

[4] Smiley, K. T., Sharma, T., Steinberg, A., Hodges-Copple, S., Jacobson, E., & Matveeva, L. (2016). More Inclusive Parks Planning: Park Quality and Preferences for Park Access and Amenities. DOI: 10.1089/env.2015.0030. https://www.researchgate.net/publication/294109264_More_Inclusive_Parks_Planning_Park_Quality_and_Preferences_for_Park_Access_and_Amenities.

[5] Gibson, S. C., Loukaitou-Sideris, A., ve Mukhija, V. (2018). Ensuring park equity: A California case study. DOI: 10.1080/13574809.2018.1497927. https://www.researchgate.net/publication/326881257_Ensuring_park_equity_a_California_case_study/references.

[6] Pal, S., ve Sharma, A. (2023). STATUS OF GREEN AND OPEN SPACE IN CHANGING URBAN LANDSCAPE- A CASE STUDY OF SAMBALPUR CITY.
(PDF) STATUS OF GREEN AND OPEN SPACE IN CHANGING URBAN LANDSCAPE- A CASE STUDY OF SAMBALPUR CITY (researchgate.net).

[7] Leite, N. G., Mota, V. L., ve Sanches, F. (2023). The importance of green areas and public spaces for the urban climate and human well-being. (PDF) The importance of green areas and public spaces for the urban climate and human well-being (researchgate.net).

[8] New York City. (2015). One New York: The Plan for a Strong and Just City.
https://www.nyc.gov/html/onenyc/downloads/pdf/publications/OneNYC.pdf

[9] Sustainable and Resilient Stormwater Management. City of New York: Mayor’s Office of Climate & Environmental Justice. https://climate.cityofnewyork.us/subtopics/green-space/.

[10] Green Infrastructure. City of New York: Environmental Protection. https://www.nyc.gov/site/dep/water/green-infrastructure.page.

[11] Protected Bicycle Lanes in NYC. (2014) New York City Department of Transportation. https://www.nyc.gov/html/dot/downloads/pdf/2014-11-bicycle-path-data-analysis.pdf.

[12] City of London. (2017). London Environment Strategy Draft for Public Consultation: Executive Summary. (2017). Published by: Greater London Authority.
https://www.london.gov.uk/sites/default/files/draft_environment_strategy_-_executive_summary.pdf.

[13] City of London Corporation. (2020). Climate Action Strategy 2020-2027.
https://www.cityoflondon.gov.uk/assets/Services-Environment/climate-action-strategy-2020-2027-20-10-20.pdf.

[14] City of London. (2021). The Spatial Development Strategy for Greater London. Published by: Greater London Authority. https://www.london.gov.uk/sites/default/files/the_london_plan_2021.pdf.

[15] The London Plan 2021: Chapter 8 - Green Infrastructure. (2021). https://www.london.gov.uk/programmes-strategies/planning/london-plan/the-london-plan-2021-online/chapter-8-green-infrastructure#policy-g2-londons-green-belt-171005-title.

[16] City of Vienna | Urban Development. (2014). Thematic Concept “Green and Open Spaces”.
https://www.wien.gv.at/english/urbanplanning/.