Presented at the 2nd International Symposium on Innovative Approaches in Scientific Studies (ISAS2018-Winter), Samsun, Turkey, Nov 30, 2018

SETSCI Conference Proceedings, 2018, 3, Page (s): 1529-1531 , https://doi.org/

Published Date: 31 December 2018    | 1461     9

Diyabet, bireyin ve ailesinin yaşamını çeşitli boyutları ile etkileyen, zorunlu yaşam tarzı değişikliklerini gerektiren,
komplikasyonları nedeni ile yaşam kalitesini azaltan kronik bir hastalıktır. Tüm kronik hastalıklarda olduğu gibi sık görülen,
tedavisi süreklilik gerektiren diyabet her yaş grubundan bireyin normal psikolojik ve sosyal gelişimlerini engelleyebilir. Diyabet,
fizyolojik komplikasyonların yanı sıra ruhsal, bilişsel sorunlara yol açan, baş etmenin zaman aldığı kronik bir hastalıktır.
Hastalığa psikososyal uyum; sağlık bakımına uyum, mesleki çevre, ev-aile ilişkileri, cinsel ilişkiler, geniş aile ilişkisi, sosyal
çevre ve psikososyal baskı alanlarını içeren geniş bir alanı kapsamaktadır. Kronik ya da akut komplikasyonların gelişebilecek
olması, kan şekerinin belirli bir dengesinin olmaması sonucu psikososyal uyum sorunları yaşanabileceği gibi, hastalığa
psikososyal uyum sağlanamaması yetersiz öz bakım davranışlarına yol açarak komplikasyon gelişmesini hızlandırabilmektedir.
Diyabet dünyada gün geçtikçe insanları etkilemekte, biyopsikososyal sorunlara yol açmakta ve hastalar bu hastalıkla baş etmeyi
öğrenmek zorunda kalmaktadır. Diyabet hastası olmak bireyin birçok konuda umutsuzluğa düşmesine neden olmaktadır.
Hemşireler, diyabet hastalarının ve ailelerinin psikososyaluyum sürecinde en önemli destek sunucularıdır. Hemşire diyabetli
bireyin eğitiminde, tedavisinde, izleminde ve bireye öz-bakım davranışlarını kazandırmada önemli bir role sahiptir. Diyabetli
bireylerde hastalığa psikososyal uyumun bilinmesi, hastalığın iyi yönetiminin sağlanarak, gelişebilecek komplikasyonların
önlenmesi ya da geciktirilebilmesi için hemşireye yol gösterici olacaktır.  

Keywords - Diyabet, Psikososyal uyum, Hemşire.

[1] Sağlık Bakanlığı. (15-20 Şubat 2010). Türkiye Diyabet Kontrol Programı Gözden Geçirme Toplantısı. 01 Eylül 2018, http://www.saglık.gov.tr.
[2] World Health Organization. Diabetes mellitus: Report of a WHO study group. World Health Organization Technical Report Series, 1985; 727, Geneva.
[3] American Diabetes Association. Diagnosis and classification of diabetes mellitus. Diabetes Care 2010; 33(Suppl. 1): 62-9. 3.
[4] Gülseren L, Hekimsoy Z, Gülseren Ş, Bodur Z, Kültür S. Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yeti yitimi. Türk Psikiyatri Dergisi 2001; 12(2): 89-98
[5] Martins RK, McNeil Daniel W. Review of motivational interviewing in promoting health behaviors. Clin Psychol Rev, 2009; 29:283–293.
[6] Miller W, Rollnick S. Motivational Inter viewing: Preparing People for Change, 2nd Edition. New York, Guilford Press. 2002.
[7] Whittemore R, Chase KS, Mandle LC, Roy CS. Life style chan ge in type 2 diabetes a process model. Nursing Research,2002; 51:18-25.
[8] Whittemore R, Melkus GD, Grey M Metabolic control, selfmanagement a psychosocial adjustment in women with type 2 diabetes. Journal of Clinical Nursing, 2005; 14:195–203.
[9] Ramírez MJ, Ferriol EE, Doménech FG, Llatas MC, et al. Psychosocial adjustment in patients surgically treated for laryngeal cancer. Otolaryngol Head Neck Surg 2003;129:92–7.
[10] Öyke N. Behçet hastaları hastalığa psikososyal uyumu. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi] Düzce: Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2008.
[11] Swift PG. Diabetes education in children and adolescents. Pediatric Diabetes 2009; 10(12): 51-7.
[12] World Health Organization Regional Office for the Eastern Mediterranean. http://applications.emro.who.int/dsaf/dsa508.pdf (Erişim Tarihi 22.10. 2018).
[13] American Diabetes Association. Nutrition principles and recommendations in diabetes. Diabetes Care 2004a; 27(1): 36-46.
[14] American Diabetes Association. Physical activity/exercise and diabetes. Diabetes Care 2004; 27(1): 58-62.
[15] Davis WK, Hess GE, Van Harrison R, Hiss RG. Psychosocial adjustment to and control of diabetes mellitus: differences by disease type and treatment. Health Psychology 1987; 6(1): 1-14.
[16] Demirtaş A, Akbayrak N. Tip 2 diyabetes mellituslu hastaların, hastalarına uyum ve kabullenme kriterlerinin belirlenmesi. Anatolion Journal Clinical Investigation, 2009, 3: 10-18.
[17] Büyükkaya BD, Esen A. Hastalığı kabul ölçeğinin Türk toplumundaki diyabetik bireylere uyarlanması. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 2011, 10: 155-164.
[18] Çelik SG. Tip 2 Diyabetli Hastaların Bakıma ve Tedaviye Yönelik Tutumlarının ve İyilik Hallerinin Belirlenmesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi, 2002.
[19] Kartal A, Özsoy SA. Tip 2 diyabetli hastalarda planlı eğitim programının sağlık inancına ve metabolik kontrole etkisi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2014: 1–15.
[20] Dinççağ N. Diyabetes Mellitus’lu Hastanın Eğitimi. İçinde: Yenigün M, Altuntaş Y(editörler). Her Yönüyle Diyabetes Mellitus. İstanbul. Nobel Tıp Kitabevi, 2001: 997-1002.
[21] Anderson RM, Fİzgerald JT, Gorenflo DW, Oh MS. A Comparison of the diabetes-related attitudes of health care professionals and patients. Patient Education and Counseling, 1993, 21: 41-50.
[22] American Diabetes Association. Diagnosis and classificaiton of diabetes mellitus. Diabetes Care, 2004, 27.
[23] Zengin, O., Firat, E., Acar, B. bazi Sosyo-Demografik Özellikler Açisindan Diyabetli Bireylerin Psikososyal Uyum Düzeyleri Üzerine Bir Araştirma. Bozok Tıp Dergisi, 2017;7(3):73-80.