Mimarlığın bir süreç ile birlikte değişimi ve yıllar içerisinde o dönemi yaşayan insanların kültürleri ile değişim gösterdiği görülmektedir. Bu yaklaşımı ile hem kültürü ve hem de tarihsel süreci bir araya getirerek mimariye uygulayan Turgut Cansever 20. yüzyılın önemli mimarlarındandır. Cansever’in kültürel değerlere önem verip, geçmişin izlerini günümüze yansıtmayı ve mimaride biçimin her kültüre göre değişim göstereceğini savunmaktaydı. İslam’ın motiflerini yapılarında kullanması, geçmişin değerlerini ön planda tutması ve bütünsellik algısına verdiği önem en belirgin özellikleridir. Buna ek olarak İslam’da mimari bütünlüğün her zaman olduğu Batı’da ise gelişmekte olduğunu da savunmaktaydı. Cansever toplumun bütününü yönlendiren bir temel felsefe arayışı içindeydi ve binalarında da bunu yansıtmaktaydı. Turgut Cansever’in tasarım sürecinde ve süreç neticesinde ortaya çıkan mimari ürünlerinde insanlık tarihine bakarak tasarımlarına bulgularını yansıtması en önemli yöntemi olarak görülmektedir. Bir yaklaşım biçimi olan bölgeselciliği ön planda tutan Cansever bu konu hakkında farklı felsefi düşünürlerden de etkilenmiştir. Kenneth Frampton’un eleştirel bölgeselciliğinden etkilenerek yapılarında yerel kimliğin bulunmasında yardımcı olmuştur. Bu çalışmada literatür taraması ile Cansever’in söyleşileri ele alınarak felsefenin mimarisine etkileri ve bölgeselciliğe dair düşüncelerinin mimariye etkileri incelenmektedir. Mimarı Turgut Cansever olan Antalya Karakaş Camii’nin tasarım sürecinin ve izlediği yöntem örnek üzerinden değerlendirilecektir.

Keywords - Antalya, Bölgeselcilik, Karakaş Camii, Turgut Cansever, Türk Mimarlığı

[1] Demirgüç U., 2006. Mimarlıkta Eleştirel Bölgeselcilik Ve Turgut Cansever. İstanbul Teknik Üniversitesi. Yüksek Lisans Tezi

[2] Cansever T. ve Armağan M.,1997. Kubbeyi Yere Koymamak. Timaş Yayınları, s.7

[3] Aydınlı, S. 2004 Epistemolojik açıdan mekân yorumu Mimarlık ve Felsefe, s. 40-52

[4] Cansever T., 1997. İslamda Şehir Ve Mimari. Timaş Yayınları, s.18

[5] Uluoğlu, B. , 2002. Mimarlık Bilgisinin Çifte Kimliği ve Kavramsallaştırılmış Biçimi Üzerine. Mimarlık ve Felsefe. Yapı Endüstri Merkezi Yayınları, İstanbul.

[6] İnam, A. "Mimarının Felsefeden Devşirebilecekleri Üstüne", Mimarlık ve Felsefe(Ed. Ayşe Şentürer), Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları, İstanbul, 2002, s. 126-131.

[7] Tunalı, İ., 2012, Tasarım Felsefesi, Yapı Endüstri Merkezi Yayınları

[8] Mennan, Z. (2002). Bir Mimari Kurgu: Temel’in Kuramsal Insasi, Yapi Endüstri Merkezi Yayinlari "Mimarlik ve Felsefe", NULL, s.146-154.

[9] Frampton, K. (1983) Towards a Critical Regionalism

[10] Şentürer, A. 2001"Mimarlıkta Felsefe Nerede Duruyor?" Mimarlık ve Felsefe, Istanbul: YEM, s.132-145.

[11] Cimrin, H., 2015. Antalyalı 'Bilge Mimar' Turgut Cansever https://www.sabah.com.tr/akdeniz/2015/05/18/antalyali-bilge-mimarturgut-cansever (Erişim Tarihi: 18 Ocak 2019)

[12] Turgut Cansever Röportaj. (b.t). Turgut Cansever Anlatıyor; 7 -Karakaş Camii https://www.youtube.com/watch?v=tF0XwkrpOBk&t=192s (Erişim Tarihi: 18 Ocak 2019)

[13] Google Map Fotoğraflar. (2019). https://www.google.com/maps/place/Karaka%C5%9F+Cami/@36.8853533,30.7068125,17z/data=!3m1!4b1!4m5!3m4!1s0x14c39006d53a92f7:0x1125c9dfff88e7fb!8m2!3d36.885349!4d30.7090012 ((Erişim Tarihi: 27 Mart 2019)

[14] H. İ. Düzenli, E Aydın (Bt) Akdeniz’de Mimarlık Teorisi Ve Pratik:Akdeniz Ve İslam Medeniyetleri Bağlamında Turgut Cansever’in Akdeniz Projeleri

[15] Ed. Düzenli H., 2016, Ufkî Şehir Turgut Cansever’in İzinde, Esenler Belediyesi Şehir Düşünce Merkezi Şehir Yayınları, İstanbul

[16] Örnek, Y. Mimarlık ve Felsefe. Çağdaş Filozofların Mimarlığı Yeniden Düşünmesi, Ethosfelsefe.com, Hakemli Elektronik Dergi, Sayı 8, Temmuz 2015

[17] Akkaya N., 2017. Turgut Cansever Ve Louıs I. Kahn Mimarileri Üzerine Soruşturmalar: Bodrum Sualtı Arkeoloji Enstitüsü, Kımbell Sanat Müzesi. Mardin Artuklu Üniversitesi. Yüksek Lisans Tezi

[18] Şentürk M., 2014. Turgut Cansever Düşüncesinde Şehrin Değişimi. 4;7, s. 25-26

[19] Yücel M., 2018. Bilge Mimar Turgut Cansever. Ebabil dergisi 3, s. 92- 95