Biyomimetik Bakış Açısı ile Fütüristik Mimarlık Üzerine Bir İnceleme: John M. Johansen Mimarlığını Anlamak
Ceyhan Çakmaklı1*, Semra Arslan Selçuk2
1Gazi Üniversitesi , Ankara, Türkiye
2Gazi Üniversitesi , Ankara, Türkiye
* Corresponding author: cakmakli.ceyhan@gmail.com
Presented at the 3rd International Symposium on Innovative Approaches in Scientific Studies (Fine Arts, Design and Architecture) (ISAS2019-FDAS), Ankara, Turkey, Apr 19, 2019
SETSCI Conference Proceedings, 2019, 7, Page (s): 297-303 , https://doi.org/
Published Date: 19 August 2019 | 1775 41
Abstract
Yeni teknolojiler ve makineleşme, 20. yüzyılın başlarında İtalya’da ortaya çıkan Fütürizm akımıyla birlikte insanlığın topluma ve onun yaşam alanı olan yapılı çevreye dair öngörülerinin ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Geçtiğimiz yüzyılda bilim ve teknoloji alanlarındaki gelişmeler, mimarlıktaki gelecek öngörülerini şekillendirmektedir. Öte yandan artan sanayileşmeyle birlikte günümüzde çevre kirliliği ve ekolojik dengenin bozulmasında gelinen nokta, mimarlıkta yenilenebilir enerji kaynakları kullanımı ve doğa dostu tasarım yaklaşımları kaçınılmaz kılmaktadır. Bilim ve teknolojinin mimarlıkta kullanımı bu hedef için yeniden sorgulanmaya başlanmıştır. Bu yaklaşımlardan biri olan “biyomimesis”, doğadaki organizmaların form, fonksiyon, strüktür, hareket, çalışma prensipleri, etkinliği, sürdürülebilirliği ve ekosistem içindeki yeri/ilişkileri gibi pek çok konu başlığını araştırarak insanlığın problemlerine çözüm yolları üretmektedir. Bilim ve teknolojinin yardımı ile yenilikçi fikirler üretebilme potansiyeline sahip olması açısından “doğa esinli” yaklaşımların, bugünün mimari gereksinimleri ile sınırlı kalmayıp, geleceğe yönelik tasarımlarda da belirleyici olacağı düşünülmektedir. Bu bağlamda bu çalışmanın temel motivasyonu biyomimesis ve fütüristik mimarlık arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığını sorgulamaktır. Örneklem çalışması olarak John MacLane Johansen’in (d.1916-ö.2012) mimarlığı üzerine odaklanılmıştır. Çalışmada, geçmişten günümüze “doğa esinli” üretilmiş fütüristik mimarlık örnekleri incelendikten sonra Johansen’in tıpkı doğadaki bir bitki gibi tohumdan başlayarak büyüyen, çoğalan ve tasarımcının programlaması ile kullanıcı ihtiyaçları doğrultusunda mekânlar üreten ve kendisinin “nano-mimarlık” olarak nitelendirdiği çalışmaları tartışılmıştır. Elde edilen veriler ışığında, fütüristik mimari tasarımların biyomimetik kavramlarla morfolojik yaklaşımın ötesinde bir ilişkisinin olduğu ve Johansen’in doğadaki işleyişi moleküler düzeyde taklit eden mimari yaklaşımlarının bugünün paradigmaları ile tartışmaya değer olduğu görülmüştür.
Keywords - Fütürizm, biyomimesis, nano mimarlık, ekolojik mimarlık, John McLane Johansen
References
[1] Sant’Elia, A. ve Marinetti, T. (1991). Fütürist Mimarlık, 20. Yüzyıl Mimarisinde Program ve Manifestolar, der. U. Conrads, çev. S. Yavuz, Şevki Vanlı Mimarlık Yayınları, Ankara.
[2] Sarıgül, A.İ. (2008). Mimarlıkta Gelecekçilik, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
[3] İnternet: Utopie matropolitane, la mostra. URL:http://espresso.repubblica.it/polopoly_fs/1.119842!/httpImage/image.jpg_gen/derivatives/gallery_648/image.jpg, Son Erişim Tarihi: 19.04.2019
[4] İnternet: URL: http://images.adsttc.com/media/images/51df/2d19/e8e4/4e68/7300/0033/large_jpg/dymaxion_house1.jpg?1417704297, Son Erişim
Tarihi: 19.04.2019
[5] İnternet: URL: http://images.adsttc.com/media/images/51de/e10e/e8e4/4e68/7300/0005/medium_jpg/13759-004-26924FE7_(1).jpg?1417704295, Son
Erişim Tarihi: 19.04.2019
[6] İnternet: Walking City on the Ocean. URL:http://www.mheu.org/en/timeline/walking-city-ocean.htm, Son Erişim Tarihi: 19.04.2019
[7] İnternet: Merin, G. (2013). AD Classics: The Plug-In City / Peter Cook, Archigram. URL: https://www.archdaily.com/399329/adclassics-the-plug-in-city-peter-cookarchigram?ad_medium=gallery, Son Erişim Tarihi: 19.04.2019
[8] Fresco, J. (2007). Designing the Future, The Venus Project, Inc., Venus.
[9] İnternet: Gwanggyo Power Center. URL: https://www.mvrdv.nl/projects/69/gwanggyo-power-centre, Son Erişim Tarihi: 19.04.2019
[10] İnternet: Gwanggyo Power Center. URL: https://www.mvrdv.nl/projects/69/gwanggyo-powercentre?photo=1258, Son Erişim Tarihi: 19.04.2019
[11] Benyus, J.M. (1997). Biomimicry: Innovation Inspired by Nature, Morrow, New York, USA.
[12] Yedekçi, G. (2015). Doğayla Tasarlamak: Biyomimikri ve Geleceğin Mimarlığı, Mimarlık Vakfı İktisadi İşletmesi, İstanbul.
[13] İnternet: The Eden Project: The Biomes. URL: https://grimshaw.global/projects/the-eden-project-the-biomes/, SonErişim Tarihi: 19.04.2019
[14] İnternet: URL: http://www.wikizero.biz/index.php?q=aHR0cHM6Ly91cGxvYWQud2lraW1lZGlhLm9yZy93aWtpcGVkaWEvY29tbW9ucy9mL2YyL0VkZW5fUHJvamVjdF9nZW9kZXNpY19kb21lc19wYW5vcmFt
YS5qcGc, Son Erişim Tarihi: 19.04.2019
[15] İnternet: Gardens by the Bay - Supertrees. URL: http://grantassociates.uk.com/projects/super-trees/, Son Erişim Tarihi: 19.04.2019
[16] İnternet: URL: http://grant-associates.uk.com/wpcontent/uploads/ga_resized/SNG233_N717-carousel.jpg, Son Erişim Tarihi: 19.04.2019
[17] İnternet: Lilypad, A Floating Ecopolis for Climate Refugees. URL: http://vincent.callebaut.org/object/080523_lilypad/lilypad/projects/user, Son Erişim Tarihi: 19.04.2019
[18] İnternet: URL: http://vincent.callebaut.org/zoom/projects/080523_lilypad/lilypad_pl032.jpg, Son Erişim Tarihi: 19.04.2019
[19] Vural, N. ve Engin, N. (2012). Mimaride Nanoteknolojik Malzemelerin Kullanımı, 6. Ulusal Yapı Malzemeleri Kongresi ve Sergisi, İstanbul.
[20] Johansen, J.M. (2002). Nanoarchitecture: A New Species of Architecture, Princeton Architectural Press, New York.
[21] Selçuk, S. ve Sorguç, A. (2007). Mimari tasarım paradigmasında Biomimesis’in etkisi, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, Ankara.
[22] Drexler, E. (1986). Engines of Creation; The Coming Era of Nanotechnology, Doubleday, New York.