Bor Mineralleri ve Atıkları İle Üretilen Betonarme Yapılarda Yangına Dayanıklılığın Araştırılması
Hasan SÖYLEMEZ 1, Oğuzhan Yavuz BAYRAKTAR 2*
1Kastamonu Üniversitesi , Kastamonu , Türkiye
2Kastamonu Üniversitesi , Kastamonu , Türkiye
* Corresponding author: obayraktar@kastamonu.edu.tr
Presented at the 3rd International Symposium on Innovative Approaches in Scientific Studies (Engineering and Natural Sciences) (ISAS2019-ENS), Ankara, Turkey, Apr 19, 2019
SETSCI Conference Proceedings, 2019, 4, Page (s): 489-492 , https://doi.org/
Published Date: 01 June 2019 | 752 17
Abstract
Dünya toplam bor rezervi sıralamasında Türkiye % 72’lik pay ile ilk sıradadır. Bor elementinin; ilaç ve kozmetik sanayi, inşaat ve çimento yapımı, cam sanayi, kimya sanayi, ahşap malzemelerinde koruyucu, makine sanayi, nükleer sanayi, tarım sektörü ve otomobil sanayi gibi pek çok kullanım alanı vardır. Bor elementinin bu kadar yaygın olarak kullanılmasının ve araştırmaların yapılmasının en önemli nedeni rezervlerin büyük bölümünün ülkemizde bulunmasıdır. Bu kadar kullanışlı bir malzemenin, kullanıldığı elemanlara ekstra neler kazandırdığının araştırılması gerekmektedir. Bu araştırmada, bor mineralleri ve atıkları ile üretilen betonarme yapılarda yangına karşı dayanıklılığın belirlenmesi amaçlanmaktadır. Sonuç olarak literatür araştırmasında; bor minerallerinin ve bor atıklarının katkı malzemesi olarak kullanıldığı beton ve betonarme elemanlara dayanım, dayanıklılık, yangına direnç ve radyoaktif geçirimsizlik kazandırdığı görülmüştür. Yangın, betonarme elemanların aderans dayanımına zarar vermektedir. Araştırmada, bor minerallerinin betonarme yapılarda aderansa katkı sağlayıp sağlamadığını deneylerle belirleyip, yangın dayanımına daha fazla katkı sağlanabilirliğinin araştırılabileceğini göstermiştir.
Keywords - Bor, Bor Mineralleri, Bor Atığı, Betonarme, Yangın
References
1. Sönmez, E., Yorulmaz, S., 1995. Kırka Boraks İşletmesi Atık Killerinin Tuğla Yapımında Kullanılabilirliğinin Araştırılması, Endüstriyel Hammaddeler Sempozyumu,
TMMOB Maden Mühendisleri Odası, Köse ve Kızıl (ed), İzmir, 163-168.
2. Erdoğan, Y., Zeybek, M.S., Demirbaş, A., 1998. Cement Mixes Containing Colemanit from Concentrator Wastes, Cem. Concr. Res.
3. Aşkın, S., Olgun, A. ve Erdoğan, Y., 2002. Bor Atıklarının Tuğla Üretiminde Kullanım Olanaklarının Araştırılması, Fen Bilimleri Dergisi 10. Yıl Özel Sayısı, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya, Sayı 3, 44-49.
4. Eyyüboğlu, S., (2013), Kolemanit Konsantratör Atıklarının Çimento Üretiminde Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı, Balıkesir, 130s.
5. Aydın, S., Baradan, B., (2003). Yüksek Sıcaklığa Dayanıklı Betonların Geliştirilmesi, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası 5. Ulusal Beton Kongresi, s451-460, İstanbul.
6. Mahsanlar, N. (2006). Yüksek Sıcaklık Etkisinde Beton Davranışı, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı, İstanbul.
7. Khoury, G.A., (2000). Effect of Fire on Concrete and Concrete Structures, Progress in Structural Engineering and Materials, sayı 2, s. 429-447.
8. Khoury, G.A., (2003). Fire &Assessment, International Centre for Mechanical Sciences, Course on Effect of Heat on Concrete, Udine, Italy.
9. Scherefler, B.A., Gawin, D., Khoury, G.A. and Majorana, C.E., (2003). Physical, Mathematical &Numerical Modelling, International Centre for Mechanical Sciences, Course on Effect of Heat on Concrete, Udine, Italy.
10. Baradan B., Yazıcı H., Ün H. (2010), Beton ve Betonarme Yapılarda Kalıcılık (Durabilite), Türkiye Hazır Beton Birliği Yayınları, İstanbul.
11. Nevılle A.M. (2000), Properties of Concrete, Fourth Edition, Longman Scientificand Technical, New York, USA.
12. Cülfık M.S. (2001), “Deterioration of Bend Between Cement Paste and Aggregate at High Temperatures” Boğaziçi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora
Tezi.
13. Demirel, F., Altındaş, S., 2005. Yapı Elemanlarının Yangına Dayanım Performanslarının Avrupa Birliği Direktiflerine Göre Sınıflandırılması ve Konunun Türkiye-Avrupa Genelinde İrdelenmesi, Politeknik Dergisi, Cilt 8, Sayı 4, s.381-395,2005.
14. Yılmaz, A.,(2004), Enerji Tasarrufunda Bor ve Perlit, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü.
15. Şahin, M. ve Yıldırım, M.K., (2016), Borlu Çimento, Cemen Türk Dergisi.
16. Bahar, D. ve Sema, N., (2017), Bor Mineralleri ve Atıklarının Çimentoda Kullanılma Stratejileri, Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilim Dergisi.
17. Oruç, F., Sabah, E., Erkan, Z. E., (2004). Türkiye’de Bor Atıklarının Sektörel Bazda Değerlendirilme Stratejileri, 2. Uluslararası Bor Sempozyumu, Eskişehir.
18. Yenialaca, Ç., (2009). Bor ve Kullanım Alanları, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı, Balıkesir, s. 130.
19. Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü, BOREN. Bor ve Kullanım Alanları, http://www.boren.gov.tr/tr
20. Ünal, F., (2016). Yapı Sektöründe Geleceğin Stratejik Ürünü: Borlu Çimento, http://ticaretgazetesi.com.tr/indexx.php?I=I&sayfa_id=6 66&id=367794.
21. Bentli, T., Özdemir, O., Çeük, M.S., Ediz, N., (2002). Bor Atıkları ve Değerlendirilme Stratejileri, The First International Boron Symposium, Kütahya.
22. Erdoğan, T.Y., (2003). Beton, ODTÜ Geliştirilmiş Vakfı Yayıncılık ve İletişim A.Ş. Yayını, Ankara.
23. Neville, A.M., (2000). Properties of Concrete, Fourth Edition, Longman Scientificand Technical, New York, USA.
24. Baradan, B., Yazıcı, H., Ün, H., (2002). Betonarme Yapılarda Kalıcılık (Durabilite), Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yayınları, Yayın No 298, İzmir.
25. Akman, M.S., (1992). Betonarme Yapılarda Hasarı ve Yangın Sonunda Taşıyıcılığının Belirlenmesi, Yapıda Yangından Korunma Sempozyumu, İstanbul.
26. Chiang, C., Tsai, C., (2003). Time-Temperature Analysis of Bond Strength of a Rebarafter Fire Exposure, Cement and Concrete Research, sayı 33, s. 1651-1654.
27. Diederichs, U., Schneider, U., (1981). Bond Strebgth at High Temperatures, Magazine of Concrete Research, sayı 33, s. 75-84.
28. Pehlivanoğlu, H. E., Davraz, M., Kılınçarslan, Ş., (2013). Bor Bileşiklerinin Çimento Priz Süresine Etkisi ve Denetlenebilirliği, SDU International Technolgic Science, Vol.5, No 3, pp. 39-48.
29. BOREN. Bor ve Çimento. http://www.eie.gov.tr/duyurular/EV/EV_etkinlik/2008_b ildiriler/04-OTURUM_veve_AR-GE/0403.pdf.
30. Çelik, A.G., (2008). Selülozik İzolasyon Malzemesi ve Uygulama Alanları, 27. Enerji Verimliliği Haftası Konferansı ve Fuarı, Ankara.