Presented at the Ist International Symposium on Innovative Approaches in Scientific Studies (ISAS 2018), Kemer-Antalya, Turkey, Apr 11, 2018

SETSCI Conference Proceedings, 2018, 2, Page (s): 266-270 , https://doi.org/

Published Date: 23 June 2018    | 922     8

Jeotermal enerji varlığını dünyanın kuruluşundan bu yana sürdürmüş temiz bir enerji türüdür. Her geçen yıl yeni jeotermal alanlar bulunmakta ve kullanım alanları hızla artmaktadır. Enerji maliyetlerinin yükselme eğiliminde olduğu günümüzde jeotermal enerji alternatif kaynak olarak önemi artmaktadır. Bu çalışmada jeotermal enerji ile çalışan termoelektrik jeneratör imalatı yapılmıştır. 8 adet TEC1-12706T125 termoelektrik modülün kullanıldığı sistem laboratuar şartlarında denenmiştir. Termoelektrik modüllerin bir yüzeyi sıcak su ile ısıtılmış diğer yüzeyi şebeke suyu ile soğutulurken elde edilen sıcaklık farkı ile elektrik enerjisi üretilmiştir. Üretilen elektrik enerjisi bir direnç üzerinde harcanarak gerilim, akım ve sıcaklık değerleri ölçülmüştür. Ayrıca üretilen elektrik enerjisi ile LED’li aydınlatma sistemi de çalıştırılmıştır. Çalışmanın sonucunda jeotermal kaynakların sıcaklık değerleri termoelektrik jeneratörün çalışması için elverişli olduğu anlaşılmıştır. Sıcak su girişi 70 ºC için gerilim 6 V, üretilen elektriksel güç 2.5 W olarak bulunmuştur. Bu sistem ayrıca LED’li aydınlatma sistemini çalıştırabilmiştir. Su sıcaklığı ile üretilen gerilim doğrusal olarak; güç ise parabolik olarak artmaktadır. Jeotermal enerjinin sabit sıcaklığı sayesinde istenilen güçte TE jeneratör tasarımı yapmak mümkündür. Modül sayısı artırılarak; farklı ebatlarda tasarlanarak farklı ihtiyaçlara cevap vermesi mümkündür. Termoelektrik jeneratörlerin benzer şekilde motorlardaki atık ısı, soba ve kazan yüzeylerinin ısısı, güneş enerjisi vb. ile çalışması mümkündür.  

Keywords - Termoelektrik Modül, Termoelektrik Jeneratör, Verim

[1] Ültanır, M. Ö. “Türkiye Açısından Yeni ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Yeri 21. Yüzyıla girerken Türkiye’nin Enerji Stratejisinin Değerlendirilmesi”, Tüsiad Raporu Yayın No:T/98- 12/239, İstanbul 1998.

[2] Nuwayhid, R.Y., Hamade, R. “Desing and Testing of a Locally Made Loop-Type Thermosyponic Heat Sink for Stove-top Thermoelectric Generators”, Renewable Energy, 30, 1101-1116, 2005.

[3] Şimşek ve diğ.”Geothermal model of Denizli, Sarayköy-Buldan area” Geothermics Volume 14, Issues 2–3, 1985, Pages 393-417, 1985.

[4] Esarte, J., Min, G., Rowe, D.M., “Modelling Heat Excangers For Thermoelectric Generators”, J. of Power Sources, 93, 72-76. (2001).

[5] Khattab, N.M., El Shenawy, E.T. “Optimal operation of thermoelectric cooler driven by solar thermoelectric generator”, Energy Conversion and Management, 47, 407-426, 2006.

[6] Dişlitaş, S., Ahiska, R. “Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Jeotermal Enerjisini Doğrudan Elektrik Enerjisine Dönüştüren Mikro Denetleyici Kontrollü Termoelektrik Jeneratör”, International Advented Tecnologies Semposyum, Ankara, 2003.

[7] Gür, S., Atik, K. “Yogunlastırıcılı Güneş Kollektörleri Ve Termoelektrik Jeneratörler Kullanarak Elektrik Üretimi”, 5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu, Karabük, Türkiye, 2009.

[8] Doğdu ve diğ.” Termoelektrik Soğutucuların Performansına Doğrudan Temaslı Isı Değiştiricilerin Etkilerinin Deneysel İncelenmesi” Yüksek Lisans Tezi, Enerji Bilim ve Teknoloji Anabilim Dalı, Haziran, 2013.