Presented at the 4th International Symposium on Innovative Approaches in Architecture, Planning and Design (ISAS WINTER-2019 (APD)), Samsun, Turkey, Nov 22, 2019

SETSCI Conference Proceedings, 2019, 10, Page (s): 200-202 , https://doi.org/10.36287/setsci.4.7.051

Published Date: 22 December 2019    | 834     8

Oyun içinde oyun yapısıyla oluşturulmuş Jean Genet’nin tiyatro oyunlarında 'gerçeklik, 'rol-yaparak' oluşur. Oyun kişileri, bütün bir oyun boyunca birbirlerinin yerine geçerek birbirleriyle oyun oynarlar. Böylelikle gerçeklik duygusunu kaybederler. Tiyatronun ve teatral eylemin yeniden sorgulandığı bu oyunlarda, -Genet'nin de dediği gibi- yeni bir gerçeklik tanımlamasına ihtiyaç vardır. Genet’nin bahsini açtığı bu yeni gerçeklik Baudrillard’in simülasyon evreni teorisiyle açıklanabilir. Rasyonalizmin hakim olduğu modern dünya,  hakikat ile batıl, öz ile görünüş gibi ikili karşıtlıklarla anlamlandırılır. Buna karşın, postmodern dünyada bu ikili karşıtlıkların ortadan kalktığı yeni bir düzen hakimdir. Kesinliğin, mutlaklığın kırılmasıyla özne ile nesne arasındaki ikili karşıtlık da ortadan kalkmıştır. Karşıtlıklar üzerinden düşünmeye alışan zihnin, özne ile nesne arasında kesin bir ayrım gözetemez dolayısıyla belirli bir anlam da üretemez. Baudrillard’ın savına göre anlamın yitirildiği yirminci yüzyılda artık gösterenin göndergesinden de söz etmek mümkün değildir. Gösterenin göndergesinin belirsizleştiği bu yeni evrene Baudrillard, simülasyon evreni adını verir. Simülasyon evreninde sürekli simüle edilerek daralan alan, oyun ile gerçeğin bağını zayıflatır ve oyun artık 'gerçekten bağımsız bir gerçek' olarak var olur hale gelir. Bu bildiri, Genet’nin peşinde koştuğu yeni gerçeklik algısını ve Genet oyunlarının oyun içinde oyun yapısını Baudrillard’ın simülasyon evreni ve simülatif gerçeklik teorisi ile birlikte düşünmeye çalışmaktadır. Jean Genet’nin tiyatro oyunlarındaki oyun kişileri, oynadıkları her bir oyunda kendilerini ve gerçeği tekrar var ederler. Bu bağlamda yazarın her bir oyunu Baudrillard’ın simülasyon evren teorisinin birer uygulaması olarak düşünülebilir. Simülasyon, dünyasal gerçekliğin kendi içinde çözülüp dağıldığı ve yoğunluğun büyük ölçüde yitirildiği bir süreçtir.  Her bir oyunla, ilk oyunlarındaki gerçeklik zemininden uzaklaşan oyun kişileri, gerçeği – bir önceki oyundan bağımsız olarak- yeniden üretirler. Dolayısıyla oyunlarda yaşamdaki gerçeklikten bağımsız yeni bir gerçeklik oluşur. Bu durum, Baudrillard'ın 'simülatif gerçeklik' teorisiyle açıklanabilir.

Keywords - Jean Genet, gerçeklik, rol yapma, Baudrillard, simülasyon

(1)Adanır, O., (2016), Baudrillard, İstanbul, Say Yayınları.
(2)Adanır. O. (2008). Simülasyon Kuramı Üzerine Söyleşiler Ve Notlar, İstanbul, Hayal et Kitap Yayınları.
(3)Adanır, O., (2016), Baudrillard, İstanbul, Say Yayınları.
(4)Baudrillard, J., (1998), Simülakrlar ve Simülasyon, Çev. Oğuz Adanır, İzmir, Dokuz Eylül Yayınları.
(5)Baudrillard, J., (2001), Simgesel Değiş Tokuş ve Ölüm, Çev. Oğuz Adanır, İstanbul, Boğaziçi Yayınları.