Presented at the 4th International Symposium on Innovative Approaches in Social, Human and Administrative Sciences (ISAS WINTER-2019 (SHS)), Samsun, Turkey, Nov 22, 2019

SETSCI Conference Proceedings, 2019, 11, Page (s): 271-276 , https://doi.org/10.36287/setsci.4.8.050

Published Date: 23 December 2019    | 2255     6

Korku, insanın kendi düşüncelerinden kaynaklanan bir duygudur. İnsanoğlunun beklenmedik ve öngörülmeyen bir durum karşısında zihninin yoğunlaşmasını sağlayan bir mekanizmadır. Bu duygunun ortaya çıkmasının nedeni, tehlike düşüncesinin uyandırdığı duygusal reaksiyondur. Bu araştırmada korkunun satın alma duyarlılığına etkisi ele alınmıştır. Bu amaç doğrultusunda yurtdışında yaşayanların haram ürünleri satın alma duyarlılığı incelenmiştir. Araştırmada kalitatif araştırma yöntemlerinden netnografya kullanılmıştır. Netnografya, çevrimiçi topluluklarda giderek daha fazla sosyalleşen günümüz tüketicisini anlamak adına sanal topluluklardaki tüketici davranışını inceleyen etnografyadan geliştirilen yeni bir araştırma metodu olarak tanımlanmaktadır. Netnografya kapsamında yurtdışında yaşayanların haram veya helal ürünlerle ilgili paylaşımları incelenmiştir. Bu paylaşımlar içinde Kadınlar Kulübü’nde yer alan “Yurtdışında Yaşamak ve Helal Yiyecek Sorunu” forum sayfası seçilmiştir. Yurtdışında yaşayan kadınların Türkiye’de yaşadıkları döneme göre yiyecekleri satın alırken daha duyarlı oldukları ortaya çıkmıştır. Haram ürün satın alma korkusu nedeniyle ürünlerin içeriğini dikkate aldığı ve Türk market ya da Türk bakkalları tercih ettikleri bulunmuştur. Ancak netnografya kapsamında ele alınan kadınlar, haram yiyecek yeme olasılığının da olduğunu kabul ettikleri  saptanmıştır.

Keywords - Korku, Haram Ürün, Netnografya, Tüketici Davranışı

[1] Gençöz, T., “Korku: sebepleri, sonuçları ve başetme yolları”, Kriz Dergisi, vol. 6 number 2, pp. 9-12, 1998.
[2] Furedi, F., Korku Kültürü Risk Almamanın Riskleri, çev. Barış Yıldırım 3. baskı. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2001.
[3] Beck, A., Brown, G., Steer, R. A., Eidelson, J. I. and Riskind, J. H. “Differentiating anxiety and depression: a test of the cognitive content-specificity hypothesis”. Journal of Abnormal Psychology, vol. 96, pp. 179-183, August 1987.
[4] Budak, S., Psikoloji Sözlüğü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 2000.
[5] Cüceloğlu, D., İnsan ve Davranışı: Psikolojinin Temel Kavramları, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1998.
[6] Doctor, R. M., Adamec, C. and Kahn, A. P., The Encyclopedia of Phobias, Fears, and Anxieties, 3rd. ed., New York: Infobase Publishing, 2010.
[7] Tok, G., “Korkunun bütün sesleri”, Bilim ve Teknik Dergisi, vol. 373, pp. 62-64, 1998.
[8] Wilson, E. O., Doğanın Gizli Bahçesi, çev. A. Biçen Ankara: TÜBİTAK Yayınları, 2000.
[9] Freud, S., Endişe, Psikoloji, Cinsiyet Psikolojisi, İstanbul: Dergah Yayınları, 1992.
[10] Genç, M. S., “Akıl dışı bir korku olarak ‘Phobia’nın İslam’a ilintilenme obsesifliği”. İlahiyat Akademi, vol. 5 number 6, pp. 157-170, 2018.
[11] Watson, D. and Tellegen, A., “Toward a consensual structure of mood”. Psychological Bulletin, vol. 98, pp. 219-235, 1985.
[12] Clifford, T. M., Psikolojiye Giriş, çev. Sirel Karakaş ve Rükzan Eski, İstanbul: Eğitim Kitabevi, 2009.
[13] Althusser, L., İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. çev. Mahmut Özışık ve Yusuf Alp. İstanbul: İletişim Yayınları, 2000.
[14] Eren, A., “Korku Kültürü, Değerler Kültürü ve Şiddet”. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, vol. 8 number 8, pp. 23-36, 2005.
[15] Gallopel, K. and Valette, P. “Fear appeals in anti-tobacco campaigns: cultural considerations, the role of fear, proposal for an action plan”. Asia Pacific Advances in Consumer Research, vol. 5, pp. 274-279, 2002.
[16] Atılgan, H., Saçkes, M., Yurdugül, H., Çırak, Y., “Korku yaşantıları ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması”. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, vol. 3 number 28, pp. 79-94, 2007.
[17] Ingram, R. E., Kendall, P. C., Smith, T. W., Donnell, C., Ronan, K., “Cognitive specificity in emotional disorders”, Journal of Personality and Social Psychology, vol. 53, pp. 734-742, 1987.
[18] Aristoteles. Retorik. çev. M. H. Doğan. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2004.
[19] Papatya, N., “Korku pazarlaması: ironik ve eleştirel bir katkı”, Pazarlama ve İletişim Kültürü Dergisi, vol. 1, pp. 4-13, Kış 2010.
[20] Spence, H. E.and Moinpour, R., “Fear appeals in marketing -a social perspective”, Journal of Marketing, vol. 36, pp. 39-43, July 1972.
[21] Kaya, İ., Pazarlama Bi’Tanedir: Bir Pazarlama Ansiklopedisi, İstanbul: Babıali Kültür Yayıncılığı, 2010.
[22] Çobaner, A. Ardıç. “Sağlık iletişiminde korku öğesinin kullanımı: sigara paketlerinde kullanılan sigara karşıtı görsellerin göstergebilimsel analizi”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, vol. 37, pp. 211-235, 2013.
[23] Thesenvitz, Jodi, Understanding and Using Fear Appeals For Tobacco Control, Toronto, Ontario, Canada: Council for a Tobacco-Free Ontario, 2000 Available: http://www.thcu. ca/infoandresources/ publications/fear%20appeals%20%20web%20version.pdf.
[24] Witte, K. and Allen, M. “A Meta-analysis of fear appeals: implications for effective public health campaigns”. Health Education & Behavior , vol. 27 number 5, pp. 591- 615, 2000.
[25] Williams, K. C. “Fear appeal theory”, Research in Business and Economics Journal, vol. 5, pp. 1-21, March 2012.
[26] Gullone, E. and Lane, B., “The fear survey schedule for children-ii: a validity examination across response format and instruction type”, Clinical Psychology ve Psychotherapy, vol. 9 number 1, pp. 55-67, 2002.
[27] Kılıç, S. İlâhi Dinlerde Yiyecek ve İçecekler. Ankara: Sarkaç Yayınları, 2011.
[28] Battour, M., “Muslim Travel Behavior in Halal Tourism”, In Mobilities, Tourism and Travel Behavior-Contexts and Boundaries, ed. Leszek Butowski. London: InTech, 2018.
[29] Kozinets, R.V, Netnografi: Pazarlamacının Gizli Silahı Sosyal Medya Anlayışı İnovasyonu Nasıl Harekete Geçirir, 2010, Available: http://kozinets/net/wp-content/uploads/2012/01/netnography-turkish.pdf.
[30] Langer, R. and Beckman, S. C., “Sensitive research topics: netnography revisited”, Qualitative Market Research, vol. 8 number 2, pp. 189-203, 2005.
[31] Bowler, G. M., “Netnography: a method specifically designed to study cultures and communities online”, The Qualitative Report, vol. 15 number 5, pp. 1270-1275, 2010.
[32] Yücel, N., “Müşteri Ilişkileri Yönetimi’nde yeni bir anlayış: Sosyal müşteri ilişkileri yönetimi”. International Journal of Social Science, vol. 6 number 1, pp. 1641-1656, 2013.